Fonogesty
Fonogesty są polską adaptacją metody znanej na całym świecie jako Cued Speech. Metoda ta powstała w Stanach Zjednoczonych w latach 60-tych XX wieku. Jaj twórcą jest profesor Uniwersytetu Gallaudeta w Waszyngtonie dr Robert Orin Cornett. Fonogesty to są umowne, specjalne ruchy jednej ręki (prawej lub lewej), które wykonuje się podczas mówienia. Ułatwiają one oczytywanie mowy z ust. Celem stosowania fonogestów jest nauka tzw. „słuchania wizualnego”. Osoba głucha lub słabosłysząca uważnie obserwuje usta i dłonie swojego rozmówcy. Kształt dłoni oznacza spółgłoskę, a miejsc ułożenia dłoni przy twarzy samogłoskę, która po niej następuje. Mówienie fonogestami powinno być zgodne z zasadami wymowy w języku polskim. Do języka polskiego metodę Cued Speech przystosowała w 1984 roku prof. Kazimiera Krakowiak. Zaproponowała także polską nazwę „fonogesty”.
W Kalendarzu Niesłyszących na rok 2022 tematem przewodnim jest komunikacja osób z niepełnosprawnością. Dlatego też na poszczególnych kartach Kalendarza prezentujemy w sposób graficzny wybrane alfabety języka migowego: polski, ukraiński, węgierski, brytyjski, międzynarodowy, a także turecki. Ponadto mają w nim swoje karty alternatywne sposoby komunikacji (AAC). Są to: alfabet Braille’a, alfabet Lorma, fonogesty, piktogramy, Program Językowy MAKATON czy też pismo logograficzne Blissa. Poza tym do graficznego przedstawienia wybranych form komunikacji dołączyliśmy krótki tekst. W ten sposób można zapoznać się z podstawowymi wiadomościami o różnych formach komunikacji alternatywnej. Teksty zredagowane są w standardzie prostego języka dostosowanym do potrzeb osób z niepełnosprawnością słuchu. Oczywiście wydany przez nas kalendarz pełni również typową dla siebie funkcję, czyli wskazuje nam miesiące i dni. Autorką projektu graficznego tegorocznego Kalendarza jest niesłysząca graficzka Alicja Zawada.
„Kalendarz Niesłyszących 2022” wydała Fundacja FONIS w ramach realizacji zadania publicznego współfinansowanego ze środków Gminy Wrocław (www.wroclaw.pl).
